Nguyên tắc điều trị
- Liệu pháp tâm lý là liệu pháp điều trị chủ đạo, kết hợp duy trì điều trị các triệu chứng cơ thể thật tích cực. Nhiều trường hợp, việc điều trị triệu chứng cơ thể sẽ là cơ sở vững chắc cho việc áp dụng các liệu pháp tâm lý.
- Sử dụng các liệu pháp tâm lý thích hợp với từng người bệnh.
- Việc điều trị các triệu chứng cơ thể phải kết hợp chặt chẽ với các chuyên khoa khác nhau để tránh bỏ sót và có chỉ định điều trị hợp lý.
- Cần rèn luyện sức chịu đựng các stress tâm lý trong cuộc sống, sinh hoạt, làm việc và học tập, sẵn sàng thích ứng với các điều kiện không thuận lợi.
Điều trị
Nên kết hợp 2 liệu pháp là trị liệu tâm lý và trị liệu hoá dược (dùng thuốc)
- Các liệu pháp tâm lý được xem như là liệu pháp điều trị chủ đạo: Giải thích hợp lý về những triệu chứng của bệnh, liệu pháp nhận thức hành vi. Phương pháp thư giãn luyện tập có tác dụng điều trị tốt đồng thời cũng có tác dụng phòng bệnh rất hiệu quả.
- Trong đa số các trường hợp, thuốc chống trầm cảm ba vòng và các thuốc chống trầm cảm khác có thể cho kết quả tốt, hiệu quả của thuốc thường xuất hiện chậm sau 4-8 tuần và cần phải duy trì lâu dài phù hợp, liều lượng và cách sử dụng:
- Nhóm SSRI, SNRI, 3 vòng, hoặc nhóm khác:
+ Imipramine: liều khởi đầu 25 mg, liều điều trị 150-300 mg/ngày
+ Amitriptyline: liều khởi đầu 25 mg, liều điều trị 150-300 mg/ngày
+ Fluoxetine: liều khởi đầu 10-20 mg/ngày, liều tối đa 80 mg/ngày
+ Fluvoxamin: liều khởi đầu 50-100 mg/ngày, liều tối đa 300 mg/ngày
+ Sertralin: liều khởi đầu 50 mg/ngày, liều tối đa 200 mg/ngày
+ Venlafaxine: liều khởi đầu 37.5 mg/ngày, liều tối đa 375 mg/ngày
+ Mirtazapine: liều khởi đầu 15 mg/ngày, liều tối đa 45 mg/ngày
+ Buspiron: Khởi đầu 2.5-5 mg 3 lần/ngày, sau đó tăng dần đến khi có hiệu quả điều trị (tối đa 20 mg/ngày ở trẻ em và 60 mg/ngày ở người lớn). Buspirone có tác dụng rất chậm (sau 2-3 tuần) và ít hiệu quả ở bệnh nhân đã điều trị với Benzodiazepine
- Benzodiazepine làm giảm nhanh chóng triệu chứng lo âu nhưng có thể gây phụ thuộc thuốc (nên hạn chế dung thuốc này).
+ Khởi đầu điều trị bằng liều thấp, bệnh nhân cần được giải thích rõ ràng tính an thần do thuốc gây ra và các nguy hiểm khi lạm dụng thuốc.
+ Thời gian điều trị được tính từ lúc bắt đầu sử dụng thuốc, nếu vì nhu cầu điều trị liên tục lâu dài cần phải đánh giá tình trạng mỗi hai tuần một lần. Khi sự điều trị đòi hỏi phải ngưng thuốc, sự giảm liều cần tiến hành từng bước.
Diazepam: 5 - 20 mg/ngày
Tiên lượng
- Rối loạn cơ thể hóa là một bệnh mạn tính, quá trình bệnh kéo dài nhiều năm và thường kháng trị.
- Cần đề phòng và tránh biến chứng do:
+ Phát hiện muộn, điều trị không kịp thời, bệnh nhân đi khám nhiều chuyên khoa gây tốn kém về kinh tế, có thể dẫn đến lo âu và trầm cảm.
+ Không điều trị đủ thời gian, không tuân thủ kế hoạch điều trị.
+ Biến chứng của việc lạm dụng thuốc giải lo âu (seduxen).
Phòng bệnh
- Kiểm soát stress, rèn luyện nhân cách.
- Giáo dục và phổ biến kiến thức để người dân hiểu về bệnh và các nguy cơ gây bệnh.
Trực tiếp tư vấn và điều trị nghiện rượu, nghiện heroin, trầm cảm, lo âu, rối loạn tâm thần nội sinh hoặc do sử dụng rượu, cần sa, cỏ Mỹ, ma túy đá (nghiện đá, ngáo đá), thuốc lắc, ketamin. Tiến sĩ, Bác sĩ Trần thị Hồng Thu, hiện đang công tác tại https://www.maihuong.gov.vn/vi/doi-ngu-chuyen-mon.htm - Điện thoại, Zalo, Facebook 0988 079 038