Tâm thần phân liệt là một bệnh lý về não do những biến đổi sinh học phức tạp, do chịu tác động mạnh từ môi trường, do tâm lý xã hội không thuận lợi... Tâm thần phân liệt là một rối loạn tâm thần phức tạp, ảnh hưởng đến suy nghĩ, cảm xúc, hành vi và chức năng tâm thần chung của một người. Người bị tâm thần phân liệt có thể có các triệu chứng như:

Triệu chứng dương tính: gồm những triệu chứng mà người bệnh hiện diện thêm vào so với trạng thái bình thường, ví dụ như nghe thấy tiếng nói, thấy những hình ảnh, cảm giác bị đe dọa, bị hành hung hoặc có những ý tưởng bất thường.

Triệu chứng âm tính: gồm những triệu chứng mà người bệnh thiếu đi so với trạng thái bình thường, ví dụ như mất hứng thú với các hoạt động mà trước đây thích, cảm thấy mệt mỏi, không có ý chí và nói chuyện ít.

Thái độ hành vi bất thường: gồm những hành vi hoặc tư tưởng không phù hợp với truyền thống hoặc tiêu chuẩn văn hóa, ví dụ như cách nói chuyện, thái độ, tư duy bất thường.

Triệu chứng cụ thể

• Rối loạn tư duy: Người bệnh cho rằng mọi suy nghĩ của mình bị lộ hoặc bị đánh cắp, áp đặt.

• Hoang tưởng: Người bệnh có cảm giác mình bị một người hoặc lực lượng nào đó kiểm tra, chi phối hay đang bị theo dõi, đầu độc, giết hại… Điều này khiến cho người bệnh phản ứng tự vệ bằng cách tấn công những đối tượng mà họ cho rằng đang theo dõi, tìm cách đầu độc, sát hại mình, kể cả người thân.

• Ảo giác: Có thể là ảo thanh (nghe thấy những lời buộc tội, đe doạ, chửi bới…), ảo thị (nhìn thấy siêu nhân, Phật hay Chúa…) hoặc ảo khứu (ngửi thấy những mùi đặc biệt).

• Rối loạn hành vi: Kích động vô cớ, hò hét, đập phá hoặc bất động, không nói, không ăn uống…

•Các triệu chứng khác: Rối loạn cảm xúc, ngôn ngữ, giảm hiệu suất làm việc và học tập… Biến đổi nhân cách, không ham muốn, vô cảm, thiếu tính mục đích, khó thích ứng với xã hội.

Các triệu chứng tâm thần phân liệt thường kéo dài gây gián đoạn cuộc sống người bệnh và gây khó khăn trong việc tương tác với những người khác.

Nguyên nhân

•Di truyền: Nếu cha hoặc mẹ bị bệnh, tỷ lệ mắc bệnh ở những người con lên tới 12%.

•Yếu tố sinh hóa, nhất là chất Dopamine trong não, được cho rằng góp phần gây ra bệnh này.

•Yếu tố môi trường: Quá stress cũng là một tác nhân góp phần thúc đẩy sự xuất hiện của bệnh.

Tâm thần phân liệt có thể được điều trị thông qua các phương pháp tâm lý và thuốc, tùy từng trường hợp cụ thể. Điều trị đúng cách sẽ giúp giảm các triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Điều trị cần kết hợp thuốc chống loạn thần và can thiệp về tâm lý.

Điều trị bằng thuốc: Thuốc được coi là phương pháp hiệu quả nhất để kiểm soát triệu chứng tâm thần phân liệt. Bác sĩ sẽ kê đơn thuốc cho bệnh nhân để kiểm soát các triệu chứng dương tính nhưng cũng không gây ra các tác dụng phụ đáng kể.

Tư vấn tâm lý: Trong quá trình điều trị, bệnh nhân cần tham gia các cuộc hội thoại với nhân viên tâm lý để giúp họ cải thiện khả năng giao tiếp và kiểm soát cảm xúc.

Giáo dục và hỗ trợ gia đình: Các chương trình giáo dục và hỗ trợ gia đình có thể giúp người thân hiểu rõ hơn về tình trạng của bệnh nhân và cách giúp đỡ họ.

Tập trung vào kỹ năng sống: Việc tập trung vào các kỹ năng sống cần thiết để giúp bệnh nhân phục hồi, bao gồm các kỹ năng như tự chăm sóc bản thân, quản lý tài chính và các kỹ năng xã hội.

Các phương pháp điều trị thêm: Bệnh nhân có thể được hướng dẫn các kỹ năng giảm căng thẳng, giảm căng thẳng và những kỹ năng quản lý tình huống để giúp giảm các triệu chứng của tâm thần phân liệt.

Việc can thiệp tâm lý không thể thay thế thuốc, nhưng giúp bệnh nhân ổn định tâm lý và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Thuốc chống loạn thần giúp người bệnh thoát khỏi trạng thái loạn thần nặng như: kích động, hoang tưởng, ảo giác… Không những thế, thuốc còn chống tái phát và mạn tính hóa nhưng chỉ dùng khi được bác sĩ chuyên khoa chỉ định.

Việc duy trì sử dụng thuốc an thần kinh kéo dài có thể làm tỉ lệ tái phát thấp hơn 30% trong một năm và nếu không dùng thuốc duy trì thì tỷ lệ tái phát có thể lên đến 60-70% trong vòng một năm đầu và khoảng 90% trong vòng năm thứ hai.

Trực tiếp tư vấn MIỄN PHÍ TỪ XA các vấn đề tâm lý, sức khỏe tâm thần và điều trị nghiện rượu, nghiện heroin, nghiện game, nghiện cờ bạc, trầm cảm, lo âu, loạn thần do sử dụng rượu, cần sa, cỏ Mỹ, ma túy đá (nghiện đá, ngáo đá), thuốc lắc, ketamin. Tiến sĩ, Bác sĩ Trần thị Hồng Thu – Điện thoại, Zalo, Viber 0988 079 038.