Lá, rễ và hoa của cây cần sa đều là ma túy. Tại một số bang của Hoa Kỳ, cần sa vẫn được coi là hợp pháp, tuy được xếp vào Danh mục I các chất gây nghiện được kiểm soát bởi Cục Kiểm định Dược phẩm Hoa Kỳ. Cần sa gây nghiện và bị luật pháp cấm lưu hành, nhiều người vẫn sử dụng cần sa trái phép. Cần sa chứa chất gây kích thích thần kinh là tetrahydrocannabinol (THC) và một số hợp chất khác.
Lá, rễ và hoa của cây cần sa đều là ma túy.
Lạm dụng cần sa.
Báo cáo của Cục quản lý lạm dụng chất gây nghiện và sức khỏe thần kinh Hoa Kỳ năm 2014 đã công bố một cuộc khảo toàn quốc về lạm dụng chất gây nghiện và chỉ ra rằng:
- Hơn 80% người lạm dụng chất gây nghiện đều sử dụng cần sa ít nhất một lần, 65% trong số đó chỉ sử dụng cần sa.
- Hơn 22 triệu người Mỹ nghiện cần sa.
- Đối với thanh niên (18-25 tuổi), cần sa là chất gây nghiện bị lạm dụng nhiều nhất.
- Những người 26 tuổi mà đã từng sử dụng cần sa từ năm 15 tuổi phần lớn có xu hướng sử dụng cả một số chất gây nghiện khác, như cocaine, heroin.
Trong khi cần sa vẫn có tiềm năng nhất định trong y học, lạm dụng cần sa vẫn là chất gây nghiện bất hợp pháp. Đặc biệt khi nhiều người cho rằng cần sa chỉ mang tính gây nghiện chứ không gây hại nhiều tới sức khỏe như rượu bia, bởi vậy vẫn còn nhiều tranh cãi về việc hợp pháp hóa cần sa tại Mỹ. Nhiều câu hỏi đã được đặt ra về khả năng tác động tới thể chất và tâm thần của cần sa và đều đã được giải đáp nhờ vào sự phát triển của y học. Câu trả lời là có.
Rối loạn sử dụng cần sa.
Khái niệm “rối loạn sử dụng cần sa” là một thuật ngữ mới, trước đây là lạm dụng cần sa hay phụ thuộc vào cần sa. Khái niệm về lạm dụng chât gây nghiện và “nghiện” được hiểu chung là rối loạn sử dụng chất gây nghiện. Một cá nhân nếu có ít triệu chứng của rối loạn sử dụng chất gây nghiện được gọi là ‘lạm dụng’, còn người nhiều triệu chứng hơn được coi là ‘nghiện’. Khái niệm về lạm dụng cần sa hay nghiện cần sa nay được hiểu chung là rối loạn sử dụng cần sa.
Lạm dụng cần sa.
Cần sa được coi là chất kích thích thần kinh có thể dẫn đến lạm dụng và ‘nghiện’. Nhiều nghiên cứu đã đưa ra một số triệu chứng của rối loạn sử dụng cần sa, dựa trên những nghiên cứu trên nhiều người được đánh giá là có nhiều triệu chứng lạm dụng cần sa nghiêm trọng. Cần sa có tính gây nghiện mạnh bởi nó tạo ra nhiều biến đổi lớn trong não bộ và sức khỏe tâm thần người nghiện. Những người hút cần sa sớm và hút thường xuyên có nguy cơ ảnh hưởng tới sức khỏe tâm thần cao hơn bình thường.
Những triệu chứng của rối loạn sử dụng cần sa đều đã được kiểm chứng bởi các chuyên gia y học có uy tín. Các triệu chứng bao gồm:
- Sử dụng cần sa thường xuyên với số lượng nhiều và ngày càng kéo dài hơn bình thường.
- Có cảm giác thèm mãnh liệt với cần sa.
- Có nhiều ưu tư, phiềm muộn về công việc, gia đình học tập do sử dụng quá nhiều cần sa hay kể cả khi cố gắng dừng sử dụng cần sa.
- Vẫn tiếp tục hút cần sa mặc dù đã nhận ra những tác hại của cần sa đem lại.
- Sử dụng cần sa trong ở những nơi hoặc thời điểm không phù hợp hoặc gây ra nguy hiểm.
- Ngày càng tốn tiền/tốn thời gian vào cần sa; lãng phí thời gian làm việc, học tập và sinh hoạt vào cần sa.
- Ít quan tâm tới vẻ bề ngoài của bản thân.
- Giao du với nhiều đối tượng sử dụng cần sa khác.
- Kinh tế giảm sút.
Thêm vào đó, những người ngày càng sử dụng nhiều cần sa không những không đạt được cảm giác thỏa mãn so với trước đây, mà còn ngày càng phụ thuộc cả về sức khỏe thể chất lẫn tinh thần vào chất gây nghiện này. Những triệu chứng cho thấy người nghiện đã bị ‘khuất phục” bởi cần sa bao gồm dễ nóng nảy, bồn chồn, chán ăn, bất an, mất ngủ và thèm cần sa mãnh liệt. Sự phụ thuộc vào cần sa vì thế ngày càng nặng, ước tính có khoảng 9% người nghiện cần sa mắc phải các triệu chứng nói trên.
Những ai dễ lạm dụng cần sa?
Cần sa là loại ma túy dễ bị lạm dụng nhất. Như đã nói ở trên, độ tuổi bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi cần sa là khoảng từ 18-26 tuổi. Tuy vậy, mọi lứa tuổi đều có thể lạm dụng cần sa.
Giới trẻ là thường là đối tượng nghiện cần sa.
Những yếu tố khiến lạm dụng cần sa trở nên phổ biến:
- Với nhiều người, cần sa được sử dụng như loại ma túy ‘xã giao’, có nghĩa họ hút cần sa theo nhóm bạn với nhau.
- Độ tuổi bắt đầu hút cần sa: Thông thường, một người hút cần sa từ sớm dễ trở nên rối loạn sử dụng chất này hơn.
- “Độ mạnh” của cần sa: Người hút cần sa với liều lượng cao cũng dễ trở nên rối loạn sử dụng.
- Mắc phải một số bệnh tâm thần khác: Các chứng bệnh tâm thần tiềm ẩn có thể làm tăng nguy cơ rối loạn sử dụng cần sa.
Lựa chọn điều trị.
Những người đang cố gắng cai nghiện bất kỳ loại chất gây nghiện nào sẽ có khả năng cai nghiện thành công hơn nếu có được sự giúp đỡ từ một chuyên gia cai nghiện chuyên nghiệp. Chuyên gia trong vấn đề này sẽ chỉ ra cho người nghiện các khía cạnh khác nhau của chất kích thích mà họ đang lạm dụng, và giúp họ học được các cách đối phó lành mạnh nhất.
Điều trị nghiện cần sa.
Các triệu chứng mà người nghiện cần sa mắc phải đa số là các vấn đề sức khỏe tâm thần, nhưng nhiều người vẫn có triệu chứng thể chất (khoảng 10%).
Người muốn cai nghiện cần sa nên cân nhắc những lựa chọn sau:
- Quá trình điều trị rối loạn sử dụng cần sa bao gồm trị liệu cá nhân, trị liệu theo nhóm, hoặc kết hợp cả hai. Cách tiếp cận người nghiện dựa trên kinh nghiệm bác sĩ và hoàn cảnh mỗi bệnh nhân nhằm đưa ra giải pháp tốt nhất cho từng trường hợp; bên cạnh đó vẫn phải tuân thủ các phương pháp chung nhằm tăng tỉ lệ cai thành công.
- Quá trình cai nghiện sẽ sử dụng một số phương pháp trị liệu hành vi nhằm giúp cá nhân người cai nghiện nhận biết được nguyên nhân sử dụng chất gây nghiện, thay đổi cách suy nghĩ và phát huy các kỹ năng ứng phó cần thiết trong quá trình cai nghiện.
- Sự trợ giúp từ gia đình, người thân, bạn bè là vô cùng cần thiết để cai nghiện thành công. Đối với nhiều người, sự trợ giúp từ gia đình giống như một loại trị liệu nhằm phát hiện ra liệu gia đình có phải yếu tố khiến họ lạm dụng chất gây nghiện không.
- Trong một số trường hợp, việc sử dụng các phương pháp y khoa là cần thiết. Một số người nghiện, bao gồm cả nghiện ma túy, có thể phải chịu đựng cả các triệu chứng rối loạn tâm thần hay chứng bệnh khác. Họ cần phải hỏi ý kiến của các chuyên gia tâm thần hay chuyên gia thể chất để phát hiện ra những vấn đề mình đang gặp phải. Các triệu chứng tâm thần kể trên có thể được chữa trị song song với cai nghiện cần sa.
- Việc điều trị nên tập trung vào việc giúp người nghiện phát triển các kỹ năng, các chiến lược ứng phó với căng thẳng hay kỹ năng kiềm chế stress nhằm giúp người nghiện hồi phục lâu dài.
Chúng tôi cung cấp các chương trình điều trị nghiện phù hợp nhất với từng cá nhân, liên hệ với chúng tôi ngay bây giờ để biết thêm thông tin chi tiết.
Trực tiếp tư vấn và điều trị nghiện rượu, nghiện heroin, trầm cảm, lo âu, rối loạn tâm thần nội sinh hoặc do sử dụng rượu, cần sa, cỏ Mỹ, ma túy đá (nghiện đá, ngáo đá), thuốc lắc, ketamin. Tiến sĩ, Bác sĩ Trần thị Hồng Thu, hiện đang công tác tại Bệnh viện Tâm thần ban ngày Mai Hương - Điện thoại, Zalo, Facebook 0988 079 038